Back to back theatre: Ganesh versus het Derde Rijk

Als er tijdens de Internationale Keuze een publieksprijs zou worden uitgereikt dan zou die zonder twijfel voor Ganesh versus het Derde Rijk zijn van het Back to back theatre. Een voorstelling gemaakt door en met geestelijk gehandicapten. Over het maken van een voorstelling met gehandicapten, over discriminatie, over nazisme, over mythologie, over symboliek en over de overwinning van de kwetsbaarheid op de superman. Een zo bijzonder rijke en gelaagde voorstelling die tegelijk bijna iedereen aanspreekt, het lijkt een wonder. Alhoewel ik ook mensen sprak die er niets in zagen of er zelfs boos over waren.

Ganesh wordt door zijn moeder gevraagd om het oude sanskriet-symbool de swastika, dat wordt misbruikt door de nazi's, terug te halen in Hitler-Duitsland. Anders zal zijn vader, de god Shiva, de wereld vernietigen. Het is 1943. Dat is het verhaal.

Tegelijk wordt ook een gedeelte van het maakproces getoond. De spelers discussiëren met de regisseur (gespeeld door een niet-gehandicapte acteur) over hun rollen en over de thema's in het stuk. Dat begint gelijk aan het begin al. Simon vraagt aan Mark of hij op zijn beurt aan David, de regisseur, zal vragen of Mark mee mag doen met het nieuwe stuk. Dat zal gaan over macht. Het belangrijkste thema van het stuk.

Dan begint de reis van Ganesh, de Indiase god met het olifantenhoofd. De eerste scène brengt hem bij dokter Mengele. Die heeft een gehandicapte jood laten leven om experimenten op hem te kunnen uitvoeren. Ganesh helpt hem ontsnappen en samen vervolgen deze twee hun reis. Met prachtige decors, grote gordijnen van doorzichtig plastic met daarop in zwarte silhouetten geplakte afbeeldingen, worden de verschillende etappes van de reis weergegeven.

Omdat voortdurend wordt geschakeld van het verhaal naar het repetitieproces is het in het begin lastig om er in te komen, totdat duidelijk wordt dat ook deze repetitiefragmenten onderdeel van het verhaal zijn. Met als dramatisch hoogteepunt het moment dat de 'regisseur' uit zijn vel springt als een speler niet kan of wil spelen wat de 'regisseur' hem vraagt. Terwijl je weet dat het niet echt is, vooral omdat de spanning ondersteund wordt door muziek, is het toch aangrijpend te zien hoe de twee elkaar te lijf gaan.

Uiteindelijk komt dan de confrontatie tussen Hitler en Ganesh, de laatste aan het einde van zijn krachten. Hitler, gespeeld door de uiterlijk meest zwakke speler, geeft toe dat hij de swastika uit het godenrijk gestolen heeft. De tijd van de goden is over, een verwijzing naar de Götterdämmerung van Wagner. Hitler sterft maar vanaf nu zal de swastika altijd het symbool van de nazi's blijven. De goden hebben hun macht verloren, vanaf nu is de heerschappij aan de mens.

De meeste bezoekers zijn net als ik razend enthousiast over deze bijzondere voorstelling met bijzondere, want mentaal gehandicapte, acteurs. Maar ook nu spreek ik bij de garderobe een vrouw die het niet met me eens is. Ze vindt dat de holocaust onderbelicht is in de voorstelling. Een andere bezoeker vindt dat de gehandicapte spelers misbruikt worden in de voorstelling. Ik ben het niet met hen eens. De voorstelling laat de gehandicapten juist in hun waarde en om alle thema's van de tweede wereldoorlog te behandelen is wat veel gevraagd. In de huidige vorm is de voorstelling al complex genoeg. Voor mij één van de hoogtepunten van De Keuze van dit jaar.

Technorati Tags: ,

Reacties

Populaire posts