Monologenfestval 2015

Op de eerste dag van het Monologenfestival 2015 zijn zes monologen te zien. Het thema is dit jaar ‘Macht’ en alle voorstellingen zijn dit keer door Tessa Naber in één vorm gezet met behulp van vormgever Vasilis Apostolatos en met achtergrondprojecties van Peter van Tiel.

Aad Fase

RICHARD III & HAMLET – COACH: TESSA NABER

Degene die het spits mag afbijten is Aad Fase en hij waagt zich aan de volgens velen grootste Engelse toneelschrijver aller tijden, William Shakespeare. Geen wonder, want bijna al zijn stukken gaan over macht. Na een korte inleiding verstopt Aad zich ergens achter het decor en komt weer tevoorschijn in een hevig vervormde lichaamshouding als de gestoorde koning Richard de Derde. In de moderne bewerking van Tom Lanoye, Risjaar Modderfokkker de Derde. Even daarna is hij weer gewoon zichzelf voor zover je gewoon jezelf kunt zijn op toneel. Dan speelt hij vervolgens een stukje Hamlet, Te zijn of niet te zijn, dat is de kwestie. Dat laatste niet echt een stuk over macht. Misschien had hij zich beter kunnen beperken tot Richard III. Wat betreft de tekstbehandeling (hondsmoeilijk ook) gaat het niet overal geweldig. Maar Aad is een kundig acteur en met name in het fysieke spel doet hij het goed. Hoogtepunt in dit kleine stukje is de masturbatiescene. 

Lenie de Swart

ANNIE – REGIE: RENE ROZA

Geschreven door Eric Schneider is dit het verhaal van een moeder en haar kind of een kind en haar moeder, het is maar vanuit welk standpunt je het bekijkt. Wie van de twee heeft de ander in zijn macht. Daar draait het hier om. Lenie de Swart is mooi kwetsbaar in haar nachthemd. Het is voor haar de eerste keer dat ze een monoloog speelt en het is moedig van haar een ingewikkelde relatie als deze te spelen. Als ze het schouderbandje van haar nachthemd naar beneden schuift ben ik even benieuwd of ze zich letterlijk bloot zal geven maar zover gaat ze niet. Soms raakte ik de draad van het verhaal kwijt omdat het verhaal heen en weer zwalkt. Dat neemt niet weg dat dit een mooie kwetsbare monoloog is.

 

Francis van Berkel

HET TEMMEN VAN DE FEEKS – REGIE: MARTINE VAN DITSHUIZEN

Opnieuw Shakespeare maar nu de monoloog van een vrouw. De slotmonoloog van Het temmen van de feeks waarin Katharina laat zien dat ze zich volledig overgeeft en schikt naar de wensen van haar man. Met grote gebaren en vanaf één van de vele dozen waarmee het decor gevuld is, spreekt ze ons toe. Gekleed in een eenvoudige grijze jurk ziet ze er uit als een moderne vrouw die je op het kantoor waar je werkt zou kunnen tegenkomen. Hier en daar had er wat meer lucht in de monoloog kunnen zitten door gas terug te nemen, meer stiltes te laten vallen en het volume te laten dalen. Nu was het geheel te vlak en iets teveel van hetzelfde.

Fabian Smit

THE GREAT DICTATOR – REGIE: RENE ROZA

Een bijzondere bewerking van de slotspeech van The Great Dictator van Charlie Chaplin. Gekleed in het kostuum van een terrorist of jihadist steekt Fabian Smit een moderne preek af waarin hij pleit voor meer menslievendheid. In het begin als hij nog op zoek is naar woorden weet hij het publiek te raken en tot lachen te brengen. Maar langzamerhand verzandt zijn verhaal, wordt hij een dolende in de woestijn en neemt de spanning meer en meer af. Waardoor het meer een fragment uit een voorstelling lijkt dan een afgerond geheel. Dat is jammer want Fabian is duidelijk een acteur die kan spelen. Een beter afgerond stuk tekst had hem geholpen dat beter over het voetlicht te brengen. Maar het maakt nieuwsgierig naar het gehele stuk.

Pia Naber

EENDAGSVLIEG EEN – REGIE: MIRJAM VELDHUIZEN VAN ZANTEN

Pia Naber pakt het publiek vanaf het eerste moment in. Dat doet ze als een volleerd cabaretière door het publiek eerst maar eens de opdracht te geven om allemaal te gaan staan. Wat dat verder met het stuk te maken heeft blijft onduidelijk maar daarmee is de toon gezet. Wij hangen aan haar lippen.

Haar Eendagsvlieg (een monoloog gemaakt in één dag, tussen negen uur ’s ochtends en vier uur ’s middags) is gebaseerd op het boek Dit kan niet waar zijn van Joris Luyendijk over zijn tijd in de Londense city tussen de bankiers. Ze speelt een ijdele vrouw wiens werk het is om mensen te ontslaan, dat ze dat met zeer veel plezier doet, en ze vertelt ons welke tactieken ze daarvoor gebruikt. Dat doet ze zoals gezegd op bijzonder komische wijze. Dit is lach of ik schiet theater. Maar de beste scène is die waarin ze niets zegt en met haar fysiek op schokkerige wijze laat zien dat ze geen enkele scrupule heeft. 

Paul Duisterwinkel

EENDAGSVLIEG TWEE – REGIE: MIRJAM VELDHUIZEN VAN ZANTEN

Pia Naber wordt tijdens haar monoloog bespioneerd met een verrekijkertje door Paul Duisterwinkel. Hij speelt de tweede Eendagsvlieg over een vader die zijn kind opvoedt. In het begin weet hij dat kind nog behoorlijk in zijn macht te houden maar in de pubertijd loopt het mis. Paul speelt de overgang van dictatoriale vader naar machteloze vader mooi. Dit is een simpele schets uit het dagelijks leven van alleman. Goed gedaan, met liefde gespeeld. 

Tot slot

DE VORM

Alle monologen staan in een behoorlijk dwingende vorm. Dat heeft als voordeel dat de avond een geheel is geworden zoals de organisatoren Roeland Derksen en Tessa Naber ongetwijfeld bedoeld hebben. Geen decorwisselingen en donkerslagen tussendoor. Enkel steeds dezelfde spelers met grote blokken op sleeptouw. Waarbij het plotselinge rennen mij dan weer stoorde, het leverde ook een onbedoelde lach bij het publiek op. Voordeel is dat een hoop gedoe verdwenen is. 

Nadeel echter is dat de eigenheid van de monologen verdwijnt. Zeker de videobeelden die tijdens elke monoloog dezelfde zijn, een rondraaiend tandrad, maken er een eenheidsworst van. Liever zou je zien dat per monoloog een passend achtergrondbeeld de tekst en het spel had aangevuld. Dat is jammer van een goed idee. De tweede dag waren de monologen langer waardoor dit minder stoorde.

CONCLUSIE

Al met al een mooie eerste avond van het Monologenfestival in een spannende nieuwe vorm.